Trump rûniştinên nû yên herêmî ragihand ku siyaseta bazirganiya Amerîkayê guhert
Washington, 3 Nîsan (Hibya) – Serokê Dewletên Yekbûyî, Donald Trump, rojavê roja Çarşemê ragihand ku emrazên giran ên ser bazirganê yên mezin têne bicihanîn, bi vê awayî siyaseta bazirganiya Amerîkayê ya çend dehsalan avêt xwe girtiye, û jî bi navê "roja azadiyê" şerê bazirganîya cîhanê bi dest pê dike.
Trump got ku ew dê bacên zêde bidê welatên ku ew dibêje "xwe bi Amerîkayê şikandin", û her weha emrazên "qarsazî" bi gelek welat re radike, û bi gelemperî 10% bacê giştî li ser hemû tiştên hatî importkirinê ya derve bicihan dike.
Baca 10% ya giştî dê 5 Nîsan dest pê bike, emrazên qarsazî jî dê 9 Nîsan dest pê bikin.
Di axaftina dirêj de li baxçeyê Qesra Spî de, Trump got: "Ez bawerim ku vê roja yek ji rojanên herî girîng ên dîroka Amerîkayê ye. Çend dehsalan e ku Amerîka ji aliyê hevserên bazirganê ve hat plînkirin, talankirin û şikestin. Di gelek rewşan de, hevalên me ji dijminan xurtir in."
Di navbera axaftina xwe ya saetê de, ew tabloyek nîşan da ku bacên "nedadwer" yên ku welatên din ser Amerîkayê dan, û emrazên "Tarîfên Qarsazî yên Kêmkirî yên Amerîkî" nîşan da. Got ku Çîn 67% bac li ser hilberên Amerîkî dide, Amerîka jî êdî 34% dide. Roja Spî got ku Yekîtiya Ewrupayê 39% bac dide û dê vê hejmarê bîne 20%. Ji bo Brîtanyayê, baca bingehîn ya 10% dê were bicihanîn.
Ji bo Kanada û Meksîkoyê taybetî qebûlkirinek hat kirin, her çend ku ew ji berê jî hedefên emrazên fireh bûn. Roja Spî got ku tiştên li dijî şertnameya bazirganiya heyî bi wan welatan re dê bê emraz mayin.
Trump got ku hesabkirina emrazan jî "manipulasyona dirav û astengên bazirganî" jî digire nav xwe, lê Roja Spî hîn şirove nekir ka emrazên nû çawa hate hesabkirin.
Dixuye Trump di emrazên taybet bi beşan de zêde dom dike ku welatên din li ser hilberên eksportê yên Amerîkî dan. Ew siyaseta Yekîtiya Ewrupayê ya li dijî mirîşkên hatî importkirin, emrazên Kanada li ser hilberên şîr û bacên Japonya li berê tîrêj şermezar kir.
Ev emrazên nû têne zêdekirin ser bacên ku Trump jixwe berê bicihan kiribûn: 20% bac li ser hemû importên ji Çînê, 25% li ser polad û alûmînyum, û 10% li ser importên hêzê ji Kanada.
Trump jî di Adarê de ragihand ku 25% emraz dê li ser hemû ereban importkirî û paşê parçeyên ereban were bicihanîn, û ev emrazê dê di Pêncşemê de derbas bibe.
Trump got: "Ev emrazan dê me geşeyek bide ku qet nîn bû. Ew tiştek taybet dê be ku bibînin."
Trump destnîşan kir ku armanca ew emrazan ev e: vegerandina hilberandinê bo Amerîka û bersivê danê siyaseta nedadwer a bazirganiya welatên din.
Ajansa Nûçeyan a Kurdî Albania News Agency