Kurdî News Agency

Hisseyên Critical Metals, yek ji şirketên pêşeng a bazara perçêkanê erdên dirêj, di sê mehên dawî de bi 241% zêde bûn; her weha hisseyên NioCorp Developments, Energy Fuels û Idaho Strategic Resources di heman demê de ji 100% zêdetir mezintir bûn.

Vengbûna bazarê ya ku “şewaqdar” tê gotin, ji destpêka salê ve hêj jî zêdetir xwe nîşan dide. Nirxa hisseyê Energy Fuels di 10 mehên pêşî yên salê de çar caran bû, û hisseyên NioCorp Developments bi heman demê de nêzîkî pênc caran bûn.

Perçêkên erdên dirêj wek wêneya girîng a muzakerê di navbera du aboriyên herî mezin a cîhanê — Dewletên Yekbûyî û Çîn — de xwe nîşan dikin.

Tony Sage, CEO-ya Critical Metals, ku li başûrê Grînlenda yek ji mezinترین daniştgehên perçêkan heye, serkeftina pargîdanên madenciyê yên ku li ser bazara Dewletên Yekbûyî tên bazirganiyê wek “teqîna mezina bazarê” şîrove kir.

Perçêkên erdên dirêj 17 perçeyên tabloya peryodîkê têgihîştin ku xweşhiya atomî ya taybet heye û wan xasiyeta mıknatîsê yên taybet dide. Ev materyal ji teknolojiyên nûjen re parçegelek girîng in — ji smartphone û erebeyan eleketrîkî heta amûrên leşkerî.

Çîn, ku di vê bazarê de nêzîkî monopol heye, ji bo bihêzkirina hêkûmeta xwe li zencîra peyda-mêjê daxuyaniya firehbûna kontrola eksportê kir. Lê, piştî civîna rû-ber-rû ya Roja Pêncşemê li Koreya Başûr di navbera Serekê Dewletê Amerîkayê Donald Trump û rêveberê Çînê Xi Jinping de, Pekîn qebûl kir ku kontrolên eksportê yên 9 Cotmehê ji bo yek salê dereng bike.

Piştî vê nûçe, hisseyên pargîdanên madenciyê yên perçêkan li bazara Dewletên Yekbûyî zêde bûn, lê analîstan hê dîsa şübehê heye ka ev “axaftina aştî ya bazirganiyê” dikare malîhê dirêj-dem bide an na.