Ger kuştê belê, kofik an jî pîvên hene, dikarî tehlîkedar be
Prof. Dr. Alp Özgun Börçek ji Beşa Serê-Mişik û Eşkereya Aştîyê ya Nexweşxaneya Güven, girîngiya nasîna zû ya Sendroma Eşkereya Kûrê (TCS) diyar kir û got: “Nasîna zû û lihevhatina rast, di astengkirina pêşveçûna nexweşiyê de girîngiya mezin heye.”
Ew şirove kir ku ev sendrom dema ku kûrê eşkereya jêhatî ji cihê xwe ya normalîn nermtir tê girtin an jî bi hestiyên derorî tê girêdan derdikeve: “Ev rewş tevgerê xwe ya xwecihî yê kûrê tê astengkirin û bi demê re dikare sedema lêderketinên nerwên neveguhertî bibe. Ev pirsgirêkeke mehanîkî ye; ji ber vê yekê dermanek ne xebitîne. Di doza ku tê nasîn de, pêdivî ye operasyonek bi cerrahî were kirin.”
“Gelegeheke tê bawerkirin ku tenê êşa belê ye”
“Êşa belê û lingan, dijwariya meşînê, ketina zêde an jî jêçûna xwedîtiya mîna bev mayîn dikarin nîşaneyên pêşî bin. Heta li wan nexweşên ku tenê bi şikêta êşa belê tên û nîşaneyên derveyî nînin, em dîtinên vê sendromê di wan de dibînin. Ji ber vê yekê, girtina her êşekî belê wekî tiştekî asan xelet e,” wisa got Börçek.
“Struktura pêstê li devera belê jî dikare alamanên girîng bide ji bo tespîtê. Ger di wê herêmê de ji dayikbûnê ve leke sor, pîvên zêde an jî devoka kuwek hebin, ev dikarin nîşana neqisîyekê li kûrê bibe. Taybet di zarokî de, ger li navxeya belê leke, kofik an jî pîvên binêrin, divê hewce be ku serbixweşekî mişîk ew bixwîne.”
“Tesbît divê bi taybetî ya her nexweşî be”
“Dû nexweşên ku hin wêneyên wisa hene dikarin hewceyên cuda hebin — yek dikare operasyona pêwîst be, yê din tenê bi şopandinê têk bidin. Ji ber vê yekê gotina ku ‘her doza eşkereya kûrê divê were cerrahî kirin’ rast nake,” wisa got.
“Operasyon demekê 1 saet digire, armanc jêbirina gerimê ye”
“Operasyon bi kêsikek biçûk li serê belê tê kirin. Hestiyên ku kûrê dikin ger, têne azad kirin û tîşe girêdanê (filum terminale) tê dora kirin. Operasyon bi navîn 1 saet dibite,” wisa şirove kir.
“Herdem di operasyonên kûrê de hêrsê şikestina nerwê heye, lê ez di sedan dozan de tu carî bi vê rewşê re nehatim rûberû bûn. Teknolojîya neoromonitorîngê ewlehiya bilind pêşkêş dike,” wisa got.
“Destpêka zû şansa serkeftinê zêde dike”
“Her çiqas ku nexweşî zûtir tê nasîn, ezmûna bihêle li ser nerwên kêmtir e û şansa başbûnê zêdetir e. Lê ger alamanên dirêj mîna jêçûna xwedîtiyê hebin, saxbûnê tevahî dijwar dibe. Sendroma Eşkereya Kûrê kêmtir tê dîtin, lê derengbûn di tesbîtê de dikare bibe sedema felc, winda bûna kontrola mîş û cîyê an jî çewtiyên eştîkê. Her êşa belê an dijwariya meşînê divê bi balê were lêkolîn.”
Ajansa Nûçeyan a Kurdî Albania News Agency